Σκοτώθηκε στις 27/1/1989 σε ηλικία 47 ετών....είχε προαίσθημα του θανάτου του.. ο ήλιος έγνων τη δύση αυτού.
Το βράδυ της 27.1.1989 ένα αυτοκίνητο έπεσε πάνω στο δικό του κι έμεινε νεκρός. Πριν τρεις μήνες είχε πει στον Γέροντά του π. Γεώργιο: «Η ιεραποστολή δεν είναι για λίγους μήνες και όποιος θέλει να είναι ιεραπόστολος πρέπει ν’ αφήσει τα κόκαλά του στο αφρικανικό χώμα». Έτσι κι έγινε.
Γεννήθηκε στο χωριό Θεοδόσια του Κιλκίς το 1942. Μικρός ήλθε με τους γονείς του στη Θεσσαλονίκη, όπου ζούσαν πολύ φτωχικά κάπως έτσι άρχισε η ζωή.. ήταν ταμένος να υπηρετήσει τη φτώχεια..
Τεράστιο το έργο του στην Αφρική: Στά δέκα χρόνια τῆς ἱεραποστολικῆς ἐργασίας του ἄφησε 14 ἱερεῖς, δύο διακόνους, 15000 βαπτισμένους, 13 κτισμένες ἐκκλησίες, 35 λασποκαλύβες-ἐκκλησίες, 55 ἐνορίες, μία πλουσιώτατη φάρμα, ἕνα πανεύφορο κτῆμα στό χωριό Φουγκουροῦμε, δύο οἰκοτροφεῖα, μία τεράστια ἀποθήκη, ἕνα δημοτικό σχολεῖο στό Κολουέζι καί τρία σέ χωριά, ἕνα Μοναστήρι καί τούς κοιτῶνες (δύο πύργοι) τῶν ἱεραποστόλων.”( Γέρων Μωυσής ο Αγιορείτης) ”Ο π. Κοσμάς ζούσε και ενεργούσε ως ένας αληθινός πνευματικός και σαρκικός τους πατέρας. Μεριμνούσε ακατάπαυστα για όλα τα έργα της ιεραποστολής. Συντηρούσε δύο οικοτροφεία αγοριών και κοριτσιών και παρείχε όλα τα απαραίτητα για τη διατροφή, διαμονή και σπουδή όλων αυτών των παιδιών.” (Ο άνθρωπος που κατέβασε το Άγιον Όρος στην Αφρική. Η ιστορία του π. Κοσμά Γρηγοριάτη από Μοναχό Δαμασκηνό Γρηγοριάτη)
”….Ο μητροπολίτης Κατάγκας Μελέτιος, που ζει από το 1989 έως τις μέρες μας στο Κονγκό, αδελφός και ο ίδιος της αγιορείτικης μονής Οσίου Γρηγορίου περιγράφει την δική του συνάντηση με τον μάρτυρα Ιεραπόστολο:
«Τον παπα-Κοσμά, όπως είναι γνωστό, τον συνέστησε στην συνοδεία μας ο Άγιος Παΐσιος. Η Αδελφότητά μας τον δέχθηκε τον Δεκέμβριο του 1977. Αρχικά δεν τον γνώριζα, ούτε είχαμε ιδιαίτερη επαφή, γιατί εκείνος εργαζόταν ιεραποστολικά στο Κολουέζι του Ζαΐρ (σημερινό Κονγκό).
Γνωριστήκαμε καλύτερα και επικοινωνήσαμε ουσιαστικά το καλοκαίρι του 1988, πριν από το τέλος του, όταν ήρθε για ξεκούραση και για πνευματικό ανεφοδιασμό στο Μοναστήρι. Θυμάμαι ότι, εκείνο το διάστημα, ο Γέροντάς μας τα απογεύματα κάποιων Κυριακών, έκανε συνάξεις στο Κοιμητήριο της Μονής.
Σε μία απ’ αυτές ο παπα-Κοσμάς μας μίλησε για το ιεραποστολικό έργο και τις δυσκολίες του. Μετά την σύναξη ο Γέροντας μας είπε: “Είδατε, Πατέρες, τι θαυμαστά πράγματα ζούμε με τον παπα-Κοσμά;
Φαίνεται ότι πράξαμε ορθά κάνοντας υπακοή στον Γερο-Παΐσιο και τον δεχθήκαμε, όταν μας τον έφερε εδώ ο παπα-Σπυρίδων από την Νέα Σκήτη. Πράγματι ήταν από τον Θεό που κάπως γρήγορα τον κείραμε μοναχό και τον χειροτονήσαμε.
Και βλέπετε τι έργο κάνει! Να μην έχετε κανένα λογισμό, γιατί είμαστε σε σωστό δρόμο και πράξαμε σωστά που δεχθήκαμε να πάει στην Αφρική.”
Ένα πρωινό, περνώντας ο παπα-Κοσμάς απ’ το κελί μου, είδε ανοιχτή την πόρτα και με ευχάριστη διάθεση μου λέει: “Έλα, παπα-Μελέτη, να μου ψάλεις ένα Άξιόν εστι!” Πήγα να τον αποφύγω, διότι δεν ήθελε απλά να με ακούσει να ψάλω, αλλά και να με βιντεοσκοπήσει για να το δείξει κάτω στους γηγενείς του ιεραποστολικού Κλιμακίου.
Ωστόσο του έκανα το χατήρι.
Όταν τελείωσα, γυρίζει ξαφνικά και μου λέει:
– Εσύ θα είσαι ο διάδοχός μου.
Με ξάφνιασε ο λόγος του και τον ρώτησα:
– Καλά εσύ πού θα πας;
– Ε, εγώ μεγαλώνω τώρα, μου απάντησε.
Αναρωτιόμουν μέσα μου, τι είναι αυτά που μου λέει, τι σχέση έχω με την Αφρική. Στο τέλος του είπα:
– Παπα-Κοσμά, τι διάδοχος; Τι σχέση έχω εγώ με την Ιεραποστολή; Εγώ θα προσεύχομαι για σένα κάνοντας κομποσχοίνι από εδώ!
Για τον θάνατο του παπα-Κοσμά πληροφορήθηκα ευρισκόμενος στη Μονή της μετανοίας μου. Το Σάββατο 28 Ιανουαρίου 1989, δύο μέρες μετά από το γεγονός που προανέφερα, χτύπησε την πόρτα του κελιού μου ο πατήρ Βασίλειος αναστατωμένος, λέγοντας:
– Παπά, παπά, πήρε η αδελφή Ξένη από το Ζαΐρ και είπε ότι σκοτώθηκε ο παπα-Κοσμάς!
Σάστισα και του λέω:
– Τι έκανε, λέει; Σκοτώθηκε ο παπα-Κοσμάς;
– Ναι, μου απάντησε, επέστρεφε από Λουμπουμπάσι για το Κολουέζι και στον δρόμο, χθες το βράδυ, έγινε το ατύχημα.
Λεπτομέρειες για το τροχαίο έμαθα, όταν πήγα στην Ιεραποστολή. Καθώς ο πατήρ Κοσμάς, επιστρέφοντας από ιεραποστολική περιοδεία, οδηγούσε από την μεγαλούπολη του Λουμπουμπάσι προς την έδρα της Ιεραποστολής στο Κολουέζι, από το αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας ένα ημιφορτηγό όχημα που κουβαλούσε κάρβουνο και η καρότσα του προεξείχε σε σχέση με το κουβούκλιο του οδηγού, συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με το LANDROVER του Ιεραποστόλου.
Ο παπα-Κοσμάς εξέπνευσε αμέσως μετά το χτύπημα. Πολύ λίγο τραυματίστηκε ο Μωυσής, ο γηγενής που τον συνόδευε στα ταξίδια, ενώ ο Έλληνας Πρόξενος κ. Διονύσιος Κυβετός, που τυχαία συνταξίδευε μαζί τους, δεν έπαθε το παραμικρό. Το αυτοκίνητο έγινε συντρίμμια.
Όταν σκοτώθηκε ο παπα-Κοσμάς, είχε έρθει στην Μονή μας ο μακαριστός Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής Τιμόθεος και παρακάλεσε τον Γέροντα Γεώργιο Καψάνη να στείλει άνθρωπο από την αδελφότητά μας, για να μην αφεθεί το έργο χωρίς επικεφαλής και διαλυθεί.
Έλεγε ότι χιλιάδες άνθρωποι που βαπτίστηκαν, τον ρωτούσαν τι θα γινόταν τώρα. “Θα μας αφήσετε να χαθούμε; Να ξαναγυρίσουμε πάλι στους καθολικούς;” Το ίδιο ρωτούσαν και οι ιερείς. Το έργο κινδύνευε να σβήσει χωρίς έναν υπεύθυνο.
Ο Γέροντάς μας είχε μεγάλη ευαισθησία, αγάπησε το έργο του παπα-Κοσμά και του στοίχισε το αιφνίδιο τέλος του. Δεν ήθελε να αφήσουμε τους χριστιανούς αβοήθητους και το έργο να καταστραφεί.
Τις επόμενες μέρες, ένα πρωινό, καθώς χτύπησε η καμπάνα για την ακολουθία, έρχεται ένας αδελφός και μου λέει:
“Σε θέλει γρήγορα ο Γέροντας επάνω”. Πήγα, τον βρήκα και κάναμε τον εξής διάλογο:
– Γέροντα, τι συμβαίνει;
– Κάτσε και θα σου πω. Σε ρώτησα προχθές, ποιον θα στείλουμε στην Ιεραποστολή και μου απάντησες ότι είναι δικό μου θέμα. Δεν νομίζεις ότι πρέπει να πας εσύ;
– Γέροντα, εγώ; Ξυπόλητος στα αγκάθια;
– Ναι! Πήγαινε και θα δεις. Θα περπατάς και ξυπόλητος μέσα στα αγκάθια! Θα δεις μεγάλα και θαυμαστά πράγματα!
Και όντως, βγήκε αληθινή η πρόρρηση του αγίου Γέροντά μας. Όταν τα πρώτα χρόνια συναντούσα ποικίλες δυσκολίες, πήγαινα πολλές φορές στο μνήμα του παπα-Κοσμά και ζητούσα την βοήθειά του.
Ακόμη και τώρα, όταν έρχονται αναποδιές και εμπόδια, πάω στον τάφο του και του λέω με παράπονο: “Παπα-Κοσμά, με μπέρδεψες. Τι μου έκανες; Μου άλλαξες την ζωή!” και του ζητώ να μεσιτεύσει για το έργο. Και οφείλω να ομολογήσω με πάσα ευθύνη και ειλικρίνεια ότι όλα διευθετούνται και βαίνουν κατ᾽ ευχήν.
Στο σημείο αυτό πρέπει να διηγηθώ ένα περιστατικό που συνέβη τέσσερις μήνες αφότου είχα κατέβει στο Κολουέζι. Μια μέρα με τον παπα-Κύριλλο, πνευματικό παιδί και από τους πρώτους συνεργάτες του παπα-Κοσμά, ταξιδεύαμε προς το Λουμπουμπάσι για θέματα της Ιεραποστολής.
Κατά την διαδρομή σταματήσαμε στο χωριό Σοφουμουάνγκο που είχε συμβεί το τραγικό αυτοκινητιστικό δυστύχημα του παπα-Κοσμά. Υπήρχαν τότε κάποιες καλύβες και οι λιγοστοί γηγενείς δεν ήταν ορθόδοξοι.
Αφού ολοκληρώσαμε τις δουλειές, πήγαμε στο σπίτι της Εκκλησίας για ξεκούραση. Κάποια στιγμή ήρθαν γηγενείς κάτοικοι από το Σοφουμουάνγκο. Ο πρώτος που κρατούσε ένα μπουκάλι στα χέρια του, μου εξήγησε ότι το μπουκάλι περιείχε Άγιο Μύρο. Τον ρώτησα έκθαμβος: “Πού το βρήκες εσύ;”.
Τότε μου διηγήθηκε το παρακάτω θαυμαστό περιστατικό. Όταν έγινε το ατύχημα με τον παπα-Κοσμά, οι χωρικοί έτρεξαν να πάρουν κάποια πράγματα που διασκορπίστηκαν από το αυτοκίνητο. Συμβαίνει συχνά, λόγω της μεγάλης φτώχειας, όταν γίνονται θανατηφόρα τροχαία, οι άνθρωποι να προβαίνουν σε αρπαγές.
Ο χωρικός αυτός, λοιπόν, πρόλαβε και πήρε το μπουκάλι, που θεωρούσε ότι το περιεχόμενό του ήταν λάδι. Επιθυμούσε, όπως μου εξήγησε, να το χρησιμοποιήσει για τηγάνισμα.
Ένα βράδυ, στον ύπνο του, του εμφανίστηκε ο παπα-Κοσμάς και του είπε αυστηρά: “Πρόσεχε, μη το χρησιμοποιήσεις, γιατί αυτό είναι Άγιο Μύρο για τις Βαπτίσεις των χριστιανών. Θα το πάρεις και θα το πας στο Λουμπουμπάσι, στον υπεύθυνο της Ορθόδοξης Ιεραποστολής και θα το δώσεις”.
Συγκινημένος, πήρα στα χέρια μου το Άγιο Μύρο και τους ευχαρίστησα.
Ήταν τόσο μεγάλη η ευλογία του αναπάντεχου αυτού θείου δώρου! Το εξέλαβα σαν να προερχόταν από τα μαρτυρικά χέρια του παπα-Κοσμά, μήνυμα συμπαράστασης και ενθάρρυνσης του αγώνα μας από την θριαμβεύουσα Εκκλησία.»
Ο ιθαγενής Μωυσής Kalenga, ένας από τους πρώτους συνεργάτες του παπα-Κοσμά επέβαινε μαζί του στο αυτοκίνητο την νύχτα του δυστυχήματος διηγείται από την κοινή τους πορεία:
«[…]
Κάποια μέρα ξεκινήσαμε από το Κολουέζι να πάμε στην πόλη Κανιάμα, που είναι μακριά οκτακόσια χιλιόμετρα. Φθάσαμε εκεί μετά από δεκατρείς ώρες ταξίδι. Την Κυριακή ο π. Κοσμάς έκανε Θεία Λειτουργία και την επόμενη μέρα ετοιμαστήκαμε να συνεχίσουμε το ταξίδι μας για την γειτονική πόλη Κάμινα.
Σ’ όλο το ταξίδι έβρεχε καταρρακτωδώς. Στα δέκα χιλιόμετρα, αφ᾽ ότου αναχωρήσαμε, ένας δυνατός κεραυνός χτύπησε το αυτοκίνητό μας, το οποίο ακινητοποιήθηκε και από την μηχανή του έβγαιναν καπνοί. Η βροχή ήταν τόσο δυνατή, που δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτε, ούτε να βγούμε από το αυτοκίνητό μας.
Ο π. Κοσμάς, χωρίς να απελπιστεί, πήρε το κομποσχοίνι του και άρχισε να λέει την ευχή: “ Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν μας. Για Σένα εργαζόμεθα …”. Μετά από δέκα λεπτά σταμάτησαν να βγαίνουν καπνοί από το αυτοκίνητο. Του είπαμε να σπρώξουμε για να βγούμε από την λάσπη. Μας είπε: “Θα βοηθήσει ο Θεός και θα βγούμε..!”. Πράγματι, έβαλε την μηχανή εμπρός και ξεκινήσαμε. Φθάσαμε στην Κάμινα.[…].
Την εποχή εκείνη χτίζαμε τα θεμέλια του οικοτροφείου των αγοριών μας, πίσω από το κτίριο της Ιεραποστολής.
Ο π. Κοσμάς, χωρίς να το αντιληφθεί, πάτησε μία χειροβομβίδα απομεινάρι των εμφυλίων πολέμων. Αμέσως μας είπε: “Φύγετε μακριά, κινδυνεύετε”. Αφού απομακρυνθήκαμε όλοι, μετά έτρεξε κι εκείνος να φύγει. Το θαυμαστό είναι ότι η χειροβομβίδα εξερράγη μετά από δέκα λεπτά. Δεν σκοτώθηκε κανείς, διότι μας φύλαξε ο Θεός».
Η Μάμα Ρεβέκκα Kazi από το Κολουέζι εκμυστηρεύτηκε στον μοναχό Δαμασκηνό: «[…] Κάποτε ο άνδρας μου αρρώστησε και είχε δυνατούς πόνους στο στομάχι. Θυμάμαι ότι έπεσε κάτω στο δάπεδο και βογκούσε. Εγώ ήμουν έγκυος στο προτελευταίο παιδί μας, τον Γεώργιο. Τα δύο παιδιά μου, επίσης, την Καλλιόπη και τον Ανδρέα, τα είχα στο κρεβάτι άρρωστα από ελονοσία.
Με την βοήθεια των γειτόνων μεταφέραμε τον Ισαάκ στο κοντινό Νοσοκομείο της εταιρείας G.C.M. Είχε πέσει τελείως ο αιματοκρίτης του. Ήταν ετοιμοθάνατος. Οι γιατροί περίμεναν ότι θα πεθάνει.
Την νύχτα ο Ισαάκ είδε τον παπα-Κοσμά στον ύπνο του. Πήγε κοντά του, τον έπιασε από το χέρι και του είπε: “Ισαάκ, σήκω πάνω, μην κοιμάσαι”.
Στην συνέχεια τον βοήθησε και τον έβγαλε έξω από το Νοσοκομείο. Μετά από δύο μέρες ο άνδρας μου συνήλθε, είχε ανέβει ο αιματοκρίτης του. Τελικά επέστρεψε στο σπίτι μας. Οι γιατροί απορούσαν και μας ρωτούσαν σε ποια εκκλησία ανήκουμε»
Ο κ. Θωμάς Kipazula από την Μπουτούμπα καταθέτει στον π. Δαμασκηνό την δική του ιστορία για το πώς γνώρισε σε ενύπνιο τον παπα-Κοσμά και έγινε Ορθόδοξος:
«[…]. Κάποια μέρα πήγα για ψάρεμα στο ποτάμι. Επιστρέφοντας στο σπίτι μου έπεσα άρρωστος στο κρεβάτι. Για μέρες δεν μπορούσα ούτε να κινηθώ. Ένα βράδυ είδα στον ύπνο μου ότι ένα αυτοκίνητο σταμάτησε κοντά στο σπίτι μου. Άνοιξε η πόρτα και βγήκε ένας λευκός με λευκά ρούχα και μεγάλη γενειάδα. Κρατούσε στα χέρια του κι ένα βαλιτσάκι. Εγώ φοβήθηκα πολύ. Ανοίγοντας το βαλιτσάκι με ρώτησε:
– Γνωρίζεις ποιος είμαι;
– Όχι, του απάντησα.
– Εγώ είμαι ο Ορθόδοξος παπάς. Με λένε παπα-Κοσμά και πέθανα πριν από λίγα χρόνια. Πήγαινε στην εκκλησία των Ορθοδόξων και πες εκεί στον κατηχητή και στους χριστιανούς να κάνουν προσευχή για σένα και θα γίνεις καλά.
Πράγματι πήγα και βρήκα τον κατηχητή Απόστολο και του εξιστόρησα το όνειρό μου. Εκείνος απόρησε, πως ένας μη Ορθόδοξος είδε στον ύπνο του τον π. Κοσμά. Άρχισε να μου μιλάει για την ζωή του π. Κοσμά και με συγκίνησε.
Δέχθηκα να παρακολουθήσω μαθήματα κατήχησης και μετά από αρκετό διάστημα, ο π. Μελέτιος με βάπτισε, δίνοντάς μου το όνομα Θωμάς.
Την περίοδο της κατήχησης, πριν βαπτιστώ, η γυναίκα μου ήταν έγκυος. Αλλά ήταν αδύνατον να γεννήσει φυσιολογικά και κόντεψε να πεθάνει.
Τότε θυμήθηκα το όνειρο με τον παπα-Κοσμά και με πόνο στην καρδιά μου φώναξα δυνατά:
“Πάτερ Κοσμά, έλα να με βοηθήσεις..!”.
Το βράδυ τον είδα στον ύπνο μου ακριβώς ίδιο, όπως και την προηγούμενη φορά. Μου μίλησε και μου είπε:
“Πήγαινε και πες στους ορθοδόξους να κάνουν προσευχή.”
Πράγματι η γυναίκα μου γέννησε χωρίς κίνδυνο ένα αγοράκι. Το βαπτίσαμε στην Ορθόδοξη Εκκλησία και του δώσαμε το όνομα Κοσμάς.»
Ο μοναχός Δαμασκηνός περιγράφει μια ακόμη εμπειρία θαυμαστή που βίωσε στο Κολουέζι ο ίδιος ενάμιση χρόνο μετά την κοίμηση του πατρός Κοσμά :
«[…] Στις 28 Ιουλίου του 1991, όταν τελειώσαμε το βραδινό μάθημα του ιερατικού σεμιναρίου, μαζί με όλους τους Ιερείς, που ήταν τότε περί τους δεκαπέντε, ξεκινήσαμε για την γειτονική εκκλησία της Ιεραποστολής για το Μικρό Απόδειπνο.
Προχωρώντας προς την εκκλησία, οι Ιερείς σταμάτησαν ξαφνικά και εκστατικοί αναφωνούσαν και έλεγαν: “Κοιτάξτε, τι ακτίνες είναι αυτές που βγαίνουν από τον τάφο του π. Κοσμά!’. Εγώ τους ακολουθούσα τελευταίος. Αλλά δεν αξιώθηκα να δω αυτό το θαυμαστό σημείο. Τους ρωτούσα να μου πουν, τι έβλεπαν.
Και μου περιέγραψαν ότι έβλεπαν να βγαίνει φως σαν ακτίνες του ήλιου από τον τάφο του π. Κοσμά. Ήταν τόσο ψηλές που ξεπερνούσαν στο ύψος και την γύρω δεντροστοιχία!
Μία άλλη φορά, παιδιά του Οικοτροφείου μού ανέφεραν ότι, καθώς έμπαιναν για το Απόδειπνο στην εκκλησία, άκουσαν κουδουνίσματα θυμιατού κοντά στον τάφο του π. Κοσμά, χωρίς να βλέπουν άνθρωπο! Άλλοτε πάλι, αισθάνονταν την οσμή θυμιάματος, χωρίς να λιβανίζει κάποιος!»
Ο π. Κοσμάς έμεινε για πάντα στο Κολουέζι, αφού οι ιθαγενείς δεν άφησαν ούτε το μοναστήρι, ούτε την οικογένειά του να πάρει το σώμα στην Ελλάδα.
Προσπερνώντας τον νόμο που δεν επιτρέπει να θάβονται οι ξένοι μέσα στην πόλη, “τους δόθηκε τούτος ο ξένος” στη γη τους και στην καρδιά τους και ψάλλουν στα Σουαχίλι γι’ αυτόν “ sasa na siku yote a ta milele na milele amin ” Νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων αμήν. Στη συνείδησή τους και στη ζωή τους ο π. Κοσμάς είναι ο δικός τους Uatakatifou. ( Άγιος )
Ευχαριστούμε την κατά σάρκα οικογένεια Ασλανίδη, του πατρός Κοσμά και τον μοναχό Δαμασκηνό Γρηγοριάτη για το φωτογραφικό και ερευνητικό υλικό που παραχώρησαν στην “Ορθόδοξη Αλήθεια”. Ολοκληρωμένο το υλικό συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο “ Ένας άγγελος στην λαβωμένη γη ” που προλογίζει ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας το οποίο κυκλοφορεί από τον σύνδεσμο “Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός” με έδρα τη Θεσσαλονίκη.
___________
Σοφία Χατζή
δημοσιεύθηκε στην εβδομαδιαία εφημερίδα
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 28.11.2018” (ΠΗΓΗ)
.jpg)
